📝 حق قانونگذاری ولی امر فتوای معیار در منطقه الفراغ (اختیارات مکلف،حکومت، الزامات عقلایی) تنافی با جامعیت شریعت
🎙 استاد درایتی «دامت برکاته»
مدرس شهید صدر (ره)
⏰ ساعت ۷:۳۰ صبح
معرفی استاد
حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم و پژوهشگران فعال در عرصه تاریخ اسلام است. تخصص اصلی ایشان در زمینه تاریخ تشیع، رجال و حدیث با تأکید بر روشهای تحلیلی و انتقادی است. از مهمترین آثار ایشان میتوان به پژوهشهای گسترده در حوزه «کتابشناسی تاریخی شیعه» و «تحلیل اسناد حدیثی» اشاره کرد. روش تحقیق ایشان ترکیبی از رویکردهای سنتی حوزوی و نوآوریهای روششناختی در مطالعات تاریخی است. استاد درایتی سالها در مراکز علمی و پژوهشی از جمله «دارالحدیث» به تدریس و تحقیق اشتغال داشتهاند. مقالات متعدد ایشان در نشریات تخصصی، گواه عمق پژوهشهای تاریخی و حدیثی وی است. شاگردان بسیاری از محضر این استاد در حوزه تاریخ اسلام و علوم حدیث بهره بردهاند. ایشان به عنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار در نوسازی مطالعات تاریخ تشیع شناخته میشوند.
ولایت فقیه با اختیار قانونگذاری در منطقه الفراغ ، مکمل نظام تشریع الهی است نه نافی آن. منطقهالفراغ به حوزهای از مسائل اشاره دارد که شارع مقدس حکم خاصی برای آن بیان نکرده، اما به ولی امر اجازه تنظیم مقررات داده است. این اختیارات در چارچوب کلیات شریعت و با رعایت ملاکات شرعی اعمال میشود. فتوای معیار در این حوزه، بر اساس مصالح عمومی و عناوین ثانویه صادر میشود که خود بخشی از نظام حکیمانه شریعت است. الزامات عقلایی زمانی اعتبار مییابند که با اهداف کلان شرع مغایرت نداشته باشند. این سازوکار نه تنها با جامعیت شریعت منافاتی ندارد، بلکه نشانگر پویایی فقه در پاسخگویی به نیازهای متغیر جامعه است. ولی فقیه به عنوان ناظر بر تطبیق این مقررات با موازین شرعی، تضمین کننده عدم خروج از چارچوب شریعت است.