مؤشرات عامه در منطقه الفراغ – رویه‌های قانونی

📝 مؤشرات عامه (شاخص های کلان) در منطقه الفراغ – رویه‌های قانونی
🎙 استاد مبلغی «زیدعزه»
⏰ ساعت ۹:۱۵

🕌 مشهد، مدرسه علمیه میرزا جعفر، مدرس شهید صدر (ره)

🔸به ساعات‌شروع‌کلاس‌ها دقت شود

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

معرفی استاد
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی از چهره‌های علمی برجسته‌ی حوزه و دانشگاه در عرصه‌ی فقه، حقوق و مطالعات اسلامی است. ایشان تحصیلات حوزوی را در محضر آیات عظام مانند وحید خراسانی و جواد تبرزی تکمیل کرده‌اند و دارای دکترای حقوق عمومی هستند. تخصص اصلی استاد در حوزه‌های فقه تطبیقی، حقوق اساسی و مطالعات تقریب مذاهب اسلامی است. از ایشان تألیفات متعددی در زمینه‌ی فقه القضاء، حقوق بشر در اسلام و گفت‌وگوی بین‌مذهبی منتشر شده است. استاد مبلغی به عنوان رئیس پیشین پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، نقش مؤثری در پژوهش‌های فقهی-حقوقی داشته‌اند. مقالات و پژوهش‌های ایشان در مجلات معتبر داخلی و بین‌المللی، گواه عمق و نوآوری در مطالعات اسلامی است.

معرفی موضوع
منطقه الفراغ به عنوان حوزه‌ای غیرمشمول نصّ شرعی، با استفاده از شاخص‌های کلان، زمینه‌ساز قانون‌گذاری کارآمد در نظام اسلامی می‌شود. مؤلفه‌هایی مانند «مصلحت نظام»، «عدالت اجتماعی» و «رفاه عمومی» به عنوان معیارهای کلان در این حوزه عمل می‌کنند. این شاخص‌ها با حفظ چارچوب کلیات شرعی، به ولی‌امر اجازه می‌دهند در چارچوب عناوین ثانویه به تقنین بپردازد. رویه‌های قانونی در این عرصه، معمولاً از طریق مشورت با کارشناسان، مطالعات میدانی و ارزیابی پیامدهای اجتماعی طراحی می‌شوند. سازوکارهایی مانند تصویب در مجامع خبرگی، نظارت شورای نگهبان و اصلاح دوره‌ای قوانین، تضمین‌کننده انطباق با موازین شرعی است. این نظام هوشمند، هم پاسخگوی نیازهای متغیر جامعه است و هم از افتادن در دام تفسیرهای سلیقه‌ای جلوگیری می‌کند. تجربه‌های تقنینی در جمهوری اسلامی نشان می‌دهد این شاخص‌ها می‌توانند پلی بین ثبات شرعی و پویایی اجتماعی ایجاد کنند.